تاریخچه نجاری

اولین آثار نجاری به دوره پارینه سنگی باز می گردد. انسان های اولیه از ابزارآلات چوبی در کنار تجهیزات سنگی استفاده می کردند. پس از آن مصریان با بهره گیری از ابزار مسی، وسایل چوبی مانند مبلمان را ایجاد نمودند. چینی ها نیز با اندازه گیری های دقیق، موفق به تولید صنایع دستی چوبی گردیدند.

در اروپای شمالی وایکینگ ها از منابع چوبی برای ساخت کشتی استفاده کردند. این امر به تمدن اسکاندیناوی کمک کرد تا نیروی دریایی خود را توانمند سازد. در اروپای غربی، چارلز اول با توجه ویژه ای که به معماری و فرهنگ داشت، در توسعه هنر نجاری تاثیرگذار بود. اولین قلعه ها و کلیساها در اروپای شمالی نیز از چوب ساخته شدند.

حضرت عیسی مسیح نجار بود و با نجاری و چوب بزرگ شد. در کتاب مقدس انجیل نیز از نجاری یاد شده است. همچنین حضرت نوح به کمک فرزندانش با ساخت کشتی از حیوانات در زمان سیل محافظت کرد. در زمان حضرت داوود، نجاران یک کاخ را تماماً از چوب ساختند.

با توجه به کاربرد زیاد نجاری در زندگی؛ کار با چوب تبدیل به یک مهارت ضروری گردید و به مرور زمان با توسعه و خلق ابزارآلات متنوع، نجاری نیز توسعه پیدا کرد.

وسایل نجاری

از جمله ضروری ترین وسایل در یک کارگاه نجاری می توان به فرز، تراز، رنده (برقی و دستی)، سنباده برقی، دم چلچله زن، دستگاه خراطی، اره چکش، متر، انواع خط کش و گونیا و … اشاره کرد.

از آنجایی که کار با چوب بسیار دلچسب و تحسین بر انگیز است، برخی افراد تمایل به آموزش نجاری و تجهیز کارگاه نجاری خانگی دارند. استفاده از تجهیزات دستی برای این اشخاص جذابیت بیشتری دارد، زیرا هدف آن ها تولیدات انبوه نمی باشد. علاوه بر این تهیه ابزارآلات کامل در ابتدای کار چندان ضروری نمی باشد و می توان در حین کسب تجربه و دانش در این زمینه، تجهیزات نجاری را تکمیل نمود.

لازم به ذکر است که انواع لوازم نجاری با قیمت های مختلف در بازار موجود هستند. البته وسایلی که در ابتدای کار با چوب نیاز داریم، چندان هزینه بر نمی باشند.

لیست ابزار نجاری در کارگاه

ابزار نجاری از تنوع و گستردگی بالایی برخوردار می باشد. در ادامه لیست وسایل نجاری آورده می شود و ضروری ترین ابزارهایی که در کارگاه مورد استفاده قرار می گیرد را توضیح مختصری خواهیم داد.

اره فلکه – اره میزی – اره دیسکی – اره دستی – اره درخت بر – اره مویی – اره فارسی بر – دستگاه رنده – رنده دستی و یا برقی – تنگ نجاری – دستگاه گندگی – اره فارسی بر – عمود بر – میخکوب – منگنه کوب – پیچ بند – اور فرز – فرز مینیاتوری – دریل تخریبی – دریل ستونی – خر پا – پولیشر – سنگ رو میزی – باد پاش – ست فاق و زبانه – سنباده – متر – انواع خط کش و گونیا – مغار – چکش –  زاویه سنج – رطوبت سنج – مکنده گرد و خاک

آشنایی مختصر با ابزارآلات نجاری

1- اره فلکه : یکی از ضروری ترین وسایل در کارگاه نجاری اَره فلکه می باشد که برای برش الوار و تکه های چوب به کار برده می شود. از انواع آن می توان به اره میزی اشاره کرد که قابلیت برش ورقه های چوبی را در عرض و ضخامت های مختلف دارد.

2- فرز نجاری : به نام اور فرز نیز شناخته شده است که دارای یک میز می باشد. این وسیله به منظور ایجاد شیارهای کم عمق مورد استفاده قرار می گیرد. در هنگام خرید بهتر است با کیفیت ترین نوع تیغ را خریداری کنید تا مدت بیشتری از آن استفاده نمایید. در نظر داشته باشید که تیغه ها قابل تیز کردن هستند، اما فراموش نکنید که با تیز کردن یک لایه از روی آن برداشته شده و ابعاد و تناسب برش تغییر می‌کند.

3- رنده نجاری : یا رنده میزی به منظور مسطح کردن چوب مورد استفاده قرار می گیرد. البته در کارگاه های حرفه ای دستگاه های سه کاره شامل رنده، اره و کام کنی نیز مشاهده می شود.

4- فارسی بر : برای برش چوب در زوایای مختلف افقی و عمودی کاربرد دارد.

5- اره دیسکی : برای برش های صاف طولی و عرضی مناسب می باشد. اما اگر قصد انجام برش های ریز و دقیق دارید، اره مویی کاربردی است.

6- عمود بر : برای برش ساقه های درخت و الوار به صورت عمودی مورد استفاده قرار می گیرد. در صورتی که قصد انجام برش منحنی و ناصاف دارید، این دستگاه قابلیت چرخش داشته و می توانید تغییر مسیر بدهید.

7- تنگ نجاری : به منظور پرس کردن قاب و صفحات چوبی استفاده می شود .

8- دم چلچله زن : این وسیله برای ساخت قاب های پروفیلی از جنس ام دی اف با رو کش های لترون و یا پی وی سی به کار گرفته می شود.

9- سنباده برقی : پس از پایان کار مورد استفاده قرار می گیرد تا خروجی کار فاقد خط و خش باشد.

کدام کشور حرفه ترین نجاران را دارد ؟

در کشور آلمان آموزش نجاری به صورت کاملا حرفه ای انجام می شود. شخص متقاضی باید یک دوره 3 ساله نجاری را در موسسه BGJ سپری نماید. در این دوره علم نجاری از پایه تا پیشرفته آموزش داده می شود. واحدهای درسی نجاری به صورت عملی و تئوری ارائه می گردد و شخص باید تسلط کامل بر ساختار انواع چوب پیدا کند. همچنین کار با ابزارآلات مختلف نیز به هنرآموزان آموزش داده می شود. در پایان سال سوم و پس ارائه پروژه های متعدد و پاس کردن امتحانات مربوطه، گواهینامه مهارت نجاری در طی مراسم در اتاق صنایع (Chamber of Crafts) اعطا می شود.

اصول اولیه در آموزش نجاری

قبل از استفاده از هر گونه ابزار بر روی الوار، بهتر است که با چوب خام آشنایی داشته باشید. هنگامی که درخت رشد می کند، شکل گیری لایه های چوب در دراز مدت منجر به تولید رگه ها و امواج چوب می شود. شناخت این امواج به نجار کمک می کند تا در جهت صحیح چوب را رنده کند. میزان رطوبت هوا در طول سال متغیر بوده و در شکل گیری رگه های چوب تاثیرگذار است. بنابراین برای کار با چوب باید با نوع چوب و ویژگی های آن آشنایی داشته باشیم تا به نتیجه ایده آلی برسیم.

ذکر این نکته ضروری است که رطوبت سنج می تواند برای سنجش رطوبت چوب مفید باشد. بدیهی است هر چه چوب خشک تر باشد، مرغوت تر است.

چوب نجاری

ابزارآلات نجاری خود را تیز نمایید

تمام اشخاصی که با کار با چوب آشنایی دارند، می دانند که کار با ابزار تیز بسیار ضروری است. اصطلاحی که در میان نجاران رایج می باشد این است که ” اجازه بده ابزار با چوب کار کنه، نه خودت” . اگر برای برش چوب نیاز به فشار بیش از حد به اره دارید و یا ناچار به استفاده زیاد از رنده می شوید، مطمئین باشید که ابزارآلات شما تیزی و کارایی مناسب را ندارند. تیز کردن ابزار بسیار ضروری می باشد و باید مرتب انجام گردد.

استفاده از اره دستی

به هنگام کار با چوب، به کارگیری ابزار نجاری دستی حس سرزندگی را به شما منتقل می کند. علاوه بر این، وسایل دستی شما را از ماشین آلات گران قیمت بی نیاز می سازد. در واقع با بکارگیری ابزارآلات دستی، از لحظه به لحظه کار با چوب لذت می برید. استفاده صحیح از اره دستی نیاز به تجربه و تمرین زیاد دارد. در غیر این صورت خروجی کار ممکن است صاف و مسطح نباشد. می توان گفت بکارگیری این اره مهارتی تحسین برانگیز است.

با نگاهی بر ویدئوهای آموزشی می توان دانش کافی در این زمینه کسب کرد.